De beslissing

2012

Later zou ze zeggen dat ze met de aankoop van het cilinderbureau het besluit eigenlijk al hadden genomen.  Want het hoorde zo heel erg bij hun Franse huis en hun gedroomde manier van leven: eenvoudig, overzichtelijk,  ieder laadje netjes opgeruimd, ieder vakje zijn bestemming. Want in hun Nederlandse huis hadden ze helemaal geen plek voor zo’n bureau, echt nergens. Ze had het schoongemaakt, uitgezogen, gesopt en toen het droog was in de was gezet. Het werd bij iedere behandeling mooier en eigener. Er waren nog een paar onontdekte laadjes, twee uitschuifbare plankjes (‘voor de laptop’, sprak hij grijnzend). Er kwamen stukken papier tevoorschijn, spelden, kledinglabels die erop duidden dat de laatste plek waar het bureau gestaan had misschien een kledingatelier was geweest, slordig leeggeruimd na het faillissement waarna de opkoper de hele inboedel in één keer in zijn vrachtwagen had geladen. En nu stond het, wat onwennig, in de salon waardoor het frame van de oude rookstoel met die vreselijk loodzware zeegras kussens nu eindelijk eens mee naar Nederland kon om op te knappen. Toen ze de kussens in een langs het weggetje naar Heugon staande afvalcontainer dumpte zag ze in de zijspiegel opeens een vos achter de auto vandaan komen; hij keek even naar haar en liep toen op z’n gemakje verder. Van die dingen.

Natuurlijk volgde er toen een periode van afwegen. Zoals vaker in hun leven op cruciale momenten bleken er tal van dingen tegelijk te spelen die het nemen van een beslissing zowel vergemakkelijkten als compliceerden. Om te beginnen zijn werk: dankzij een fusie was er voor hem eigenlijk geen plaats meer en werd hem het leven enorm zuur gemaakt. Daarbij had haar broer in Frankrijk hulp nodig omdat zijn maat toch liever zelfstandig wilde werken. De verleiding het eigen huis te verkopen en voortaan geheel hypotheekvrij door te leven was groot maar: het was zo’n geweldig huis, zo’n prachtig erf, zo’n leuke buurt. En dan ging je daar in de Normandische rimboe wonen? Er was nog geen eens fatsoenlijk internet. Dat was toch wel een eerste eis, want dan zou zij haar werk misschien toch nog kunnen voortzetten met zo eens in de twee maanden een bezoek aan de Nederland. Hoe lang zou ze dat volhouden? En moest je als dikke vijftigers nog wel zulke wilde dingen doen: emigreren? Maar stilletjes wist ze het, van andere keren in haar leven: een beslissing neemt zichzelf, daar kun je over wikken, wegen, voors, tegens: maar op een ochtend word je wakker en dan is hij er. De beslissing. En feitelijk wist ze nu dus al welke dat zou worden. Maar haar geest liet haar er nog even aan wennen, aan het verlies van haar prachtige huis & tuin, de afstand tot haar kinderen en vrienden, haar werk, haar sociale contacten. En hoe ver was het nu helemaal en als het helemaal niet beviel kon je toch gewoon terug gaan? En dat gaf eigenlijk de doorslag : dat al ga je weg, je ook altijd weer terug kunt komen. En dat stelde gerust.

Winter

‘Heb je al eens een winter in Normandië doorgebracht? De winters zijn vaak het moeilijkst, hoor ik,’ zegt Patricia. Zelf woont ze in de Drôme, ik weet eigenlijk niet wat voor weer het daar is, nu in december.  Maar wel weet ik heel goed hoe het hier is, in de winter. Aangezien ons huis tot en met dit jaar als vakantiehuis werd verhuurd, waren wij er zelden in de hoogtijdagen van de zomer. We kwamen in november en maart. En soms in december en vorig jaar ook in februari. Dat was afzien. De wind gierde om het huis, een koude, bevroren regen geselde de akkers en weilanden. Maar verder was het niet zoveel anders. De streek is niet erg toeristisch, hetgeen betekent dat dorpen en stadjes bewoond worden door gewone mensen die gewoon doorleven, of het nu zomer of winter is. Geen dichtgespijkerde restaurants, geen gesloten galerieën, geen halflege markten. Het leven stopt niet in september en dat is een groot verschil met de echte toeristengebieden, waar de plus beaux villages in de winter door sterfhuizen bewoond lijken.

Ook nu, in december, hebben we barre dagen gehad. Dagen die ons merkwaardig genoeg de andere kant van dat akelige weer hebben laten zien: dat ons honderddertienjaar oude huis op de heuvel de wind, regen en hagel trotseert en ons een warm, veilig onderkomen biedt. En dat de ochtenden waarop de dauw wit bevroren over het land ligt als de zon schitterend opkomt boven het dal van de Guiel van een ongerepte schoonheid is. Koud, warm, stil en vol leven tegelijkertijd. Dus ja, we hebben winters doorgebracht in Normandië, het huis ligt vol met de klei die onze honden verliezen na een zware jacht op muizen en mollen, we moeten dagelijks twee keer een kruiwagen hout halen om de chaudière en de open haard aan de praat te houden, maar het hoort er net zo goed bij als de warme zomeravonden die ook nu weer in het verschiet liggen. Onze eerste maand van het proefjaar is bewust februari, naar mijn mening de meest akelige maand van het jaar. Nu eerst terug naar Nederland voor kerst, kids,  kwis, oud&nieuw en tal van andere zaken. Ook weer mooi om naar uit te kijken!

What's in a name

We hebben twee Hollandse Smouzen, enthousiaste hondjes en gepassioneerde muizen-, mollen- en alles wat verder beweegt jagers. Moeder heet Suuz en haar dochter Ronja.

Nu wil het geval dat we al jaren merkten dat wanneer we in Frankrijk waren en we luidkeels 'SUUZ' riepen er soms vreemde blikken zo niet licht gegniffel te bespeuren was bij omstanders. Ook wanneer ze vroegen hoe onze dames heten merkten we wel eens dat er wat merkwaardig op gereageerd werd. Maar ja, we weten allemaal, Fransen zijn heel beleefde mensen en willen je niet kwetsen. Maar toen het deze zomer op een apéro weer gebeurde vroeg ik mijn 15jarige nichtje (die onze Suuz altijd Suzypok noemt, naar haar stamboeknaam (Suzy) Puck) wat er nu toch zo raar was aan Suuz' naam. Een hoop olala's, gegiechel en zedig neergeslagen blikken later kwam het eruit: 'Sucer' is het Franse platte woord voor 'pijpen'. Dus als we 'Suuuuuz' roepen, komt dat, zeg maar, vreemd over. En daarom proberen we onszelf aan te wennen Suuz Luus te noemen. Puus was ook wel leuk geweest, 'puce' betekent weer 'vlo', dus dat is dan misschien weer niet aardig. Maar wees maar niet bang Suzanne Zaal, ze blijf natuurlijk ook echt heus onze eigen(wijze) lieve Suuz!

Natuuuuurlijk Normandie

Voor de 'Puur Frankrijk' reeks van Uitgeverij Edicola schreef ik de gids 'Natuurlijk Normandië.' De gidsen in deze serie worden geschreven door inwoners van de regio of mensen die er vaak verblijven. In mijn gids beschrijf ik het 'kleine' moois van het hart van Normandië. het alledaagse leven, de dorpen en steden, wat dit deel van Frankrijk zo speciaal maakt. Behalve columns en observaties is het boek verrijkt met ruim 300 foto's. Voor de bezoeker van deze regio een absolute must, en zelfs als je helemaal niet naar Normandië wilt of kunt is het boek leuk om te lezen en te bekijken! Het is  hier te koop én ook bij de boekhandel en bij mij, Natuurlijk.

Als je deze winter abonnee wordt van Leven in Frankrijk krijg je 'Natuurlijk Normandië' én 'Weelderig Dordogne' uit dezelfde reeks als welkomstgeschenk! Als dat geen goede reden is....:

Ontvang Weelderig Dordogne & Natuurlijk Normandië

De geliefde regio’s Dordogne en Normandië beschreven in twee schitterende reisgidsen. Uiteraard ontbreken de bekende bezienswaardigheden niet maar het zijn juist de onbekende en onverwachte parels, bijzondere interviews en streekgebonden hoogtepunten die deze persoonlijke gidsen hun diepgang geven! De gidsen geven daarnaast een schat aan informatie en tips voor een onvergetelijke vakantie. Neem nu een jaarabonnement en krijg deze twee reisgidsen cadeau.

Johnny Hallyday is niet meer

Vorig jaar zochten we in Moulins naar een koffietent. Het kostte even moeite maar ten slotte vonden we toch iets dat op een Café Tabac leek. Eenmaal binnen waren we de enige gasten. De barvrouw, ze zal toch gauw een heel eind in de zestig zijn geweest, voorzag ons van café-au-lait waar we onze pain-au-chocolat bij op konden eten. Nadat ze ons de koffie gebracht had leunde ze op haar ellebogen op de bar en keek in de verte. Naast haar stond het strakgetrokken bruine hoofd van Johnny Hallyday op de bar, met een een lampje erin. Alle wanden waren vol gehangen met afbeeldingen van deze Franse icoon, optredens, persfoto’s, covers van Paris Match, zelfs gouden Lp’s hingen er aan de muur.

 ‘U houdt zeker wel heel erg van Jacques Brel,’ probeerde Man een grapje. Oei, dat soort geintjes bleek aan de barvrouw niet besteed. ‘C’est Johnny Hallyday,’ zei ze op verontwaardigde toon. Lichtelijk geschrokken probeerde Man weer bij de fan in een goed blaadje te komen door haar te vragen naar enkele van de gesigneerde foto’s. Dat had hij beter niet kunnen doen. Ze hield niet meer op met praten. Haar blije gezicht werd jonger, stralender, nog even en ze was weer zestien en hopeloos verliefd, op Johnny. Het kostte moeite maar na enige tijd stond ik toch op met een verontschuldigende glimlach om haar te vertellen dat we vandaag nog thuis moesten zijn in les Pays Bas. Bij de uitgang wuifde een levensgrote kartonnen Johnny Hallyday, gezeten op een blinkende motor, ons uit.

Op deze dag rijd ik langs de besneeuwde Normandische velden van de salle de fête in Villers naar het huis van mijn broer om voor de tweede keer iets op te halen dat we niet vergeten zijn, maar dat misschien toch de feestvreugde ter ere van het 50jarig bestaan van la belle-soeur kan verhogen. Vanavond vieren wij een feestje!  Op radio Nostalgia klinkt rauw stemgeluid en al gauw begrijp ik dat het hier om Johnny Hallyday gaat. Hij is ons enkele dagen geleden ontvallen en de natie is in diepe rouw. Je kunt er als nationale Frankrijkexpert Wilfred de Bruijn wel heel badinerend over doen, maar feit blijft dat deze zanger decennialang heel veel, zo niet alles betekend heeft voor zijn volk. Expliciet zíjn volk, want ik geloof niet dat ik ooit eerder bewust een nummer van Johnny Hallyday heb gehoord. En dat terwijl de man ruim 100 miljoen platen heeft verkocht. En Macron op zijn begrafenis spreekt. Heel Parijs is volgestroomd met misschien wel 100 000 rouwende adepten en de stoet wordt gevolgd door 700 motorrijders. Misschien moeten wij ons juist wel een beetje schamen, dat wij deze rockeur, deze Franse Elvis Presley nauwelijks aangehoord hebben, hoewel, als ik héél eerlijk ben na deze overdosis op de radio….

Mijn gedachten zijn bij de barvrouw in Moulins. Zou zij er vandaag bij zijn, in Parijs? Ik weet zeker dat ze gebroken is van verdriet. Want hij was veel meer dan een zanger, hij was een deel van Frankrijk, Macron zei het zelf. En hoe zal het dan zijn, als ze morgen weer in haar Bar Tabac staat, omringd door die hele verzameling die nu een herinnering wordt. Nooit meer hetzelfde, zonder Johnny.

Alles verandert

Eigenlijk was vandaag best een schokkende dag.
Hij begon stralend, de akkers waren berijpt, de voorruit van de auto moest gekrabd worden toen we even voor negenen op weg gingen naar de markt. In La Ferté kocht ik twee pains-au-chocolat die we bij een kop koffie in  de Etoile d'Or zouden nuttigen, net als altijd. De kogelronde waard zou ons de hand schudden en ons van harte welkom heten en uit zijn hoofd weten wat voor koffie we wilden en de bestelling naar zijn vrouw roepen. Deze zou met doelgerichte handelingen de koffie voor ons zetten zodat wij na een kwartiertje verkwikt en gelaafd onze reis konden voortzetten.

Hoe anders was het vandaag. Er stond een jongeman achter de bar en de vrouw, waarvan we onmiddellijk aannamen dat het zijn moeder was, kwam de bestelling opnemen. Licht verontrust keken we elkaar aan. 'Het zijn vast nieuwe eigenaren,' mompelde Dirk. Toen ik wat beter om me heen keek zag ik ook dat de wanden zachtgrijs gesausd waren en de kleurige aquarellen van het dorp en omgeving er niet meer hingen. Nieuwe bezems? Echt ontdaan vroeg Dirk de jongeman rechtstreeks of zij de nieuwe eigenaren waren. Moeder en zoon (?) knikten enthousiast. Jazeker. Wat zou er gebeurd zijn met onze bolle eigenaar? Hoewel de koffie net als altijd heerlijk was en ook evenveel kostte, was het toch een beetje een domper, dit bezoek.We zullen het G. vragen, die woont in het dorp en weet vást wat er gebeurd is, daar in de Étoile.

Op de markt kopen we tegenwoordig vlees bij de specialist van de Halle des Délices, waarbij het in de rij staan bijna een feestje is.  De vleeskunstenaar is behendig met zijn diverse messen, beent uit, verwijdert zeentjes, en ik bestel alleen al parelhoenpoten om hem de resterende veertjes er met zwier af te zien branden met zijn gasbrander. Aan iedere klant besteedt hij evenveel aandacht. Zijn hoge stem en zijn kwinkslagen begrijpen we zelden helemaal maar we lachen er hartelijk om. In zijn eentje bestiert hij de rij die altijd uit zeker tien wachtenden (x 2) bestaat. Maar vandaag gebeurde er iets totaal onverwachts.
De deur van de wagen ging open en er verscheen een tweede in smetteloos wit gestoken vleeshouwer. 'Wat krijgen we nou?' zei D. iets te hard. Hij keek met onverholen verbazing én afkeuring naar de hulp. Ik zag zijn blik en kreeg acuut de slappe lach. 'Zou het z'n zoon zijn?' vroeg Dirk. Dat had misschien nog door de beugel gekund, maar dat leek me qua leeftijd toch niet helemaal kloppen. Het lukte me maar matig om toen ik aan de beurt was zonder weer in gegiechel uit te barsten mijn bestelling op te geven en was me het woord voor parelhoen geheel ontschoten. Toen het Boeuf Bourguignonvees 666 gram woog kregen we een heel verhaal over de prijs die je met zo'n getal kon winnen en er was ook iets met een helicopter en de hele rij lachte dus wij ook. Hierna maakten wij ons uit de voeten.

Deze keer namen we geen gebraden kippetje mee, eerlijk gezegd zien die er lekkerder uit dan ze zijn. 'Die Pierlala is er ook altijd,' zei Dirk. De ijzingwekkend magere Chef met zijn gitzwarte haar stopte inderdaad net een kip in een braadzak ('Extra saus erbij?'). Maar ja. Hoe lang nog?